Functionele gastro-intestinale aandoeningen (FGIA)

Functionele gastro-intestinale aandoeningen worden gekenmerkt door chronische (langdurige) maagdarmklachten die ontstaan door de functie of disfunctie van het spijsverteringssysteem.

Functionele gastro-intestinale en bewegingsstoornissen zijn de meest voorkomende maagdarmproblemen in de algemene bevolking. Er wordt geschat dat ongeveer 1 op de 4 individuen, of zelfs meer, mogelijk met deze problemen te maken krijgt. Deze aandoeningen vormen ongeveer 40% van de maagdarmproblemen waarmee artsen en therapeuten patiënten helpen.

De term ”functioneel” wordt meestal gebruikt om aandoeningen te beschrijven waarbij de normale functies van de beweging van de darmen, de gevoeligheid van de darmzenuwen of de controle van de hersenen over deze activiteiten verstoord zijn.

Enkele van de meest voorkomende functionele gastro-intestinale aandoeningen zijn functionele obstipatie, functionele diarree en het prikkelbare darm syndroom (PDS).

Chronische obstipatie

Chronische obstipatie verwijst naar het aanhoudende patroon van zeldzame stoelgang of moeizame passage van ontlasting gedurende een langere periode, meestal enkele weken of langer. Het wordt vaak gekenmerkt door minder dan drie stoelgangen per week. Hoewel incidentele obstipatie een veelvoorkomend probleem is bij zowel volwassenen als kinderen, kunnen bepaalde personen last hebben van chronische obstipatie, wat aanzienlijke invloed kan hebben op hun dagelijkse routines.

Tekenen en symptomen van chronische obstipatie zijn onder andere:

  • Minder dan drie keer per week een stoelgang hebben
  • Het ervaren van klontige of harde ontlasting
  • Persen tijdens stoelgang
  • Het gevoel hebben van een blokkade in het rectum die stoelgang bemoeilijkt
  • Het gevoel van onvolledige lediging van het rectum na een stoelgang
  • Hulp nodig hebben bij het ledigen van het rectum, wat kan inhouden dat er op de buik wordt gedrukt of ontlasting met een vinger handmatig wordt verwijderd

Obstipatie kan als chronisch worden geclassificeerd als je de afgelopen drie maanden voortdurend twee of meer van deze symptomen hebt ervaren. Obstipatie die langdurig (chronisch) is of steeds terugkeert, vereist meer inspanning om te diagnosticeren en te behandelen.

Chronische diarree

Diarree is een veelvoorkomende aandoening die wordt gekenmerkt door het frequent passeren van losse of waterige ontlasting. Het kan op zichzelf voorkomen of samen met andere symptomen zoals misselijkheid, braken, buikpijn of gewichtsverlies. Acute diarree verdwijnt binnen een paar weken en wordt chronisch wanneer het langer dan 3-4 weken aanhoudt. Als er na grondig onderzoek geen specifieke oorzaak wordt gevonden en aan bepaalde criteria wordt voldaan, kan er sprake zijn van een diagnose van functionele of chronische diarree.

Prikkelbare Darm Syndroom (PDS)

Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) is een veelvoorkomende aandoening die de maag en darmen, ook wel het maag-darmkanaal genoemd, beïnvloedt. De symptomen omvatten krampen, buikpijn, een opgeblazen gevoel, gasvorming, evenals afwisselende episodes van diarree en obstipatie, of soms beide. PDS is een chronische aandoening die langdurig beheer vereist om de symptomen effectief aan te pakken. Een aanzienlijk aantal mensen met matige tot ernstige PDS meldt een slechte kwaliteit van leven. Symptomen van PDS kunnen variëren en hebben de neiging om lang aan te houden. De meest voorkomende symptomen zijn:

  • Buikpijn, krampen of een opgeblazen gevoel in verband met stoelgang
  • Veranderingen in het uiterlijk van de ontlasting
  • Veranderingen in de frequentie van de ontlasting

Andere gerelateerde symptomen kunnen een gevoel van onvolledige lediging en een verhoogde aanwezigheid van gas of slijm in de ontlasting omvatten.

Er zijn vier soorten PDS. Elke soort is vernoemd naar de meest voorkomende klachten, waaronder obstipatie overheersend PDS (PDS-C), diarree overheersend PDS (PDS-D), gemengd type PDS (PDS-M) en ongeclassificeerd PDS.

Informatie op deze site mag niet worden gebruikt als vervanging voor medisch advies van uw arts. Bespreek altijd diagnose- en behandelingsinformatie, inclusief risico’s, met uw arts. Houd er rekening mee dat alle behandelings- en resultaatresultaten specifiek zijn voor de individuele patiënt. Resultaten kunnen variëren.

Aziz, I., Whitehead, W.E., Palsson, O., Törnblom, H. & Simrén, M. (2020). Expert Review of Gastroenterology & Hepatology. An approach to the diagnosis and management of Rome IV functional disorders of chronic constipation [electronic version]. Taylor & Francis Group, Vol. no. 14, 1-8.

Drossman DA., et al. (2016). Rome IV, the functional gastrointestinal disorders. Gastroenterology. Vol. 150:1262-1279.

Keller, J., Bassotti, G., Clarke, J., et al. (2018). EXPERT CONSENCUS DOCUMENT. Advances in the diagnosis and classification of gastric and intestinal motility disorders [electronic version]. Nat Rev Gastroenterol Hepatol., Vol. 15(5), 291-308.

Sperber, AD., et al. (2021). Worldwide Prevalence and Burden of Functional Gastrointestinal Disorders, Results of Rome Foundation Global Study. Gastroenterology. Vol. 160:99-114.